تهمینه غمخوار؛ بازار: جهان امروزه با چالش های عمده ای از جمله تغییرات آب و هوایی، وابستگی چشمگیر به انرژی، فرسایش منابع انرژی و لزوم دسترسی به انرژی های نو و تجدیدپذیر مواجه است. کشورها از مدتها پیش به دنبال جایگزینی منابع انرژی حاصل از سوختهای فسیلی با انرژی های پاک و ایجاد یک انقلاب صنعتی و انرژی با ثبات و پایدار بوده اند.
بر همین اساس، کاهش تقاضا برای سوختهای فسیلی در میان مدت و بلند مدت، موجب شده تا شرکت های بزرگ نفتی و گازی رویکرد تجاری خود را تغییر داده و انرژی‌های تجدیدپذیر را به سبد سهام خود اضافه نمایند.
در میان کشورهای مختلف، در حالی که سهم میزان تولید برق ترکیه از منابع تجدید پذیر تا پایان ماه آوریل برابر با ۵۲ درصد از میزان کل تولید ۹۷ هزار و ۳۷۷ هزار مگاوات گزارش شده، این کشور از سال گذشته گام بلندی را در جهت استفاده از انرژی های تجدید پذیر برداشته در حالی که از سال ۲۰۱۷ گام های چشمگیری را در مسیر توسعه بخش انرژی های تجدیدپذیر خود مانند انرژی بادی و خورشیدی برداشته است.
عدم برخورداری از نفت و گاز و هزینه هایی در حدود پنجاه میلیارد دلار واردات این منابع، ترکیه را به سمت بهره برداری از انرژی های نو سوق داده ، به طوری که در اوایل سال ۲۰۲۱، مقام نخست اروپا در استفاده از انرژی پاک ژئوترمال را از آن خود کرده است.
همچنین در سال گذشته ترکیه با هفت میلیارد دلار سرمایه‌گذاری حدود چهار هزار و ۸۰۰ مگاوات ظرفیت انرژی تجدیدپذیر تولید کرده که این بالاترین ظرفیت انرژی تجدیدپذیر یعنی تقریبا تمام میزان افزایش ظرفیت برقی است در سال ۲۰۲۰ از منابع تجدیدپذیر تامین شده است.
علاوه بر آن، بر اساس گزارش آناتولی، سهم انرژی بادی و خورشیدی در نیمه نخست سال ۲۰۲۱ در ترکیه به ۱۲.۹ درصد گزارش شده که بدین ترتیب این کشور در جایگاه هفدهم کشورهای اروپایی در زمینه تولید برق از طریق انرژی‌های خورشیدی و بادی قرار گرفته که با احتساب تمامی اقلام منابع انرژی تجدیدپذیر، ۳۹ درصد از کل برق ترکیه در دوره شش ماه نخست از طریق این انرژی ها تامین شده است.
طبق گزارش شورای اندیشکده آتلانیتک، آینده انرژی های تجدیدپذیر در بخشی از برنامه اهداف ۲۰۲۳ که شامل مجموعه ای جامع از اهداف رشد اقتصادی هدف گذاری شده برای صدمین سال تاسیس جمهوری ترکیه است، گنجانده شده است.
افزایش استفاده از تجدیدپذیرها در تولید برق همچنین می تواند در تحقق هدف بلند مدت ترکیه در جهت ایجاد یک قطب گاز طبیعی تاثیر چشمگیری داشته باشد چرا که این کشور مدت ها به دنبال این بوده که کشور های تولید کننده گاز طبیعی در خاورمیانه و کشورهای اروپایی وابسته به واردات را به یکدیگر متصل نماید.
برخی از تحلیلگران مسائل ترکیه معتقدند که آنکارا با توسعه انرژی های تجدید پذیر، دستیابی به استقلال و امنیت بیشتر در بخش انرژی و کاهش فشار اقتصادی واردات انرژی که موجب کسری تجاری این کشور می شود را به همراه بهره مندی از ثبات منابع زیست محیطی در نظر گرفته است.
سهم ۱۴ درصدی انرژی های نو در تولید برق ترکیه| ایران در دریافت انرژی خورشیدی در رده بسیار بالایی است
در همین راستا و با افزایش سهم انرژی های پاک در تولید برق در ترکیه، «دکتر سید جلال ابراهیمی» رئیس مرکز پژوهش و تحقیقات ایران و ترکیه به خبرنگار بازار گفت: در سال جاری سهم تولید انرژی تجدید پذیر در ترکیه ۱۴ درصد از کل سهم تولید برق کشور را تشکیل می دهد.
دکتر ابراهیمی افزود: سهم انرژی خورشیدی در ظرفیت مصرفی برق ترکیه نیز با روند افزایشی مواجه شده، در حالی که تولید برق نیز از ژانویه ۲۰۲۱ تا ژوئن سال جاری به ۱۸۸.۸ میلیارد کیلووات ساعت رسیده است.
وی گفت: این میزان نشان می دهد که از کل تولید انرژی هشت میلیارد کیلووات ساعت برق از انرژی خورشیدی به دست آمده و سهم انرژی خورشیدی به ۵/۷ درصد از سهم کل تولید برق ترکیه رسیده در حالی که سهم انرژی تجدید پذیر به میزان ۱۴ درصد افزایش یافته است.
هم اکنون تعداد نیروگاهای تولید برق از انرژی خورشیدی به هفت هزار و نهصد و نود و پنج عدد افزایش یافته است که بدین ترتیب سولار سهم خود را به ۲/۴ درصد از کل برق کشور ترکیه رسانده است
رئیس مرکز پژوهش و تحقیقات ایران و ترکیه اضافه کرد که نکته مهم این است که استفاده از منابع داخلی برای مقابله با تغییرات آب و هوایی و بهره مندی از منابع انرژی پاک، تقریبا ۴۲ هزار مگاوات را در ترکیه تشکیل می دهد.
رئیس خانه تجارت و اقتصاد ایران و ترکیه به سهم انرژی خورشیدی تا پایان ژوئن به میزان ۵/۷ درصد اشاره کرد و گفت: هم اکنون تعداد نیروگاهای تولید برق از انرژی خورشیدی به هفت هزار و نهصد و نود و پنج عدد افزایش یافته است که بدین ترتیب سولار سهم خود را به ۲/۴ درصد از کل برق کشور ترکیه رسانده است.
وی افزود: در حالی که هم اکنون در شهرهای شانلی اورفا، قاض آنتب، مانیسا، آنتالیا و به طور کلی در ۱۴ شهر ترکیه از ظرفیت های انرژی خورشیدی استفاده می شود، بیشترین ظرفیت انرژی خورشید متعلق به شهر قونیه، یک شهر آفتابی به میزان ۹/۱۴ مگاوات است؛ در حالی پس از آن آنکارا، کایسری و ازمیر بیشترین ظرفیت را دارا می باشند.
ایران به لحاظ موقعیت جغرافیایی و برخورداری از آفتاب و مناطقی از جمله کویر نمک و کویر لوت میتواند بیشترین استفاده را از انرژی های تجدید پذیر من جمله انرژی خورشیدی داشته باشد
دکتر ابراهیمی پس از آن به بهره گیری از توان انرژی خورشیدی در ایران اشاره کرد و گفت: ایران به لحاظ موقعیت جغرافیایی و برخورداری از آفتاب و مناطقی از جمله کویر نمک و کویر لوت می تواند بیشترین استفاده را از انرژی های تجدیدپذیر از جمله انرژی خورشیدی داشته باشد. همچنین، ایران در کویر مرکزی، لوت، خراسان جنوبی، جنوب کرمان، دشت مغان و غرب کشور بیشترین توان تولید انرژی خورشیدی را دارا می باشد.
وی گفت: علاوه بر آن، با توجه به این که ایران در میان مدارهای ۲۵ تا ۴۰ درجه عرض جغرافیایی قرار دارد، به لحاظ دریافت انرژی خورشیدی در رده بسیار بالایی است. این میزان تابش خورشید در رنج ۱۸۰۰ تا ۲۲۰۰ کیلووات ساعت بر متر مربع در سال است که بالاتر از میزان جهانی ثبت شده است.
رئیس خانه تجارت ایران و ترکیه ادامه داد: طبق گزارش سازمان انرژی های تجدید پذیر، در ایران ظرفیت تولید برق از محل انرژی های تجدید پذیر ۸۴۴.۵۹ مگاوات و سهم انرژی بادی ۳۰۳.۱۸ مگاوات در سال گذشته گزارش شده است. نیروگاههای زیست توده ایران، ظرفیت ۵۶/۱۰ مگاوات یعنی یک درصد از انرژی را از آن خود ساخته؛ به طوری که منابع انرژی تجدید پذیر کشور نیروگاههای خورشیدی، بادی، برق آبی کوچک و بازیافت حرارتی است.
سید جلال ابراهیمی تصریح کرد در حالی که ایران در یک کارخانه تولید کننده پنل های خورشیدی PV را در اندازه های ۲x۱ متر تولید می کند که ۷۲ سلول خورشیدی را در خود جای می دهد، متاسفانه هنوز تولید پنل های خورشیدی به صورت مونتاژ و سلول های خورشیدی و نصب مدار و تهیه آن بر روی پنل خورشیدی صورت می گیرد.
وی در پایان گفت: چندی پیش در صحبت با مدیر عامل یکی از کارخانجات سیمان، وی اینگونه می گفت که ۸۰ درصد کارخانجات سیمان می توانند بیشترین نیروی برق مصرفی خود را از انرژی خورشید دریافت کنند که البته این امر در صورت مساعدت و همکاری وزارت نیرو حتی با نصب سلول های خورشیدی بیشتر در فضاهای همسو با واحد تولید است که حتی آن کارخانه ها می توانند مازاد تولید را در اختیار وزارت نیرو بگذارند.